در این نوشته می خوانید:
آیا با بیماری فیموز آشناییت دارید و می‌دانید برای چه کسانی اتفاق می‌افتد؟ افرادی که دچار بیماری فیموز می‌شوند چه علائم و نشانه‌هایی از خود بروز می‌دهند؟ راه‌حل‌های جلوگیری یا بهبود این بیماری چیست؟ آیا داشتن فیموز می‌تواند مشکل‌ساز باشد؟ ختنه کردن مهم‌ترین کاری است که می‌توان برای جلوگیری از فیموز در مردان یا کودکان پسر انجام داد. بنابراین افرادی که از انجام آن اجتناب می‌کنند یا آن را به تأخیر می‌اندازند احتمال گرفتن بیماری فیموز را دارند. آیا می‌توان گفت که فیموز بیماری وراثتی است یا خیر؟ راه‌های درمانی فیموز کدامند؟ برای پاسخ این سوالات و آشنایی با بیماری فیموز و درمان آن با ما همراه باشید.
فیموز چگونه بیماری است؟
زمانی که پوست ختنه‌گاه توانایی به عقب کشیدن را نداشته باشد فرد دچار بیماری فیموز که مربوط به آلت تناسلی است، خواهد شد. بیماری فیموز بیشتر برای کسانی رخ می‌دهد که ختنه انجام نداده و بزرگسال یا کودک بودن آن‌ها هیچ تفاوتی ندارد. اگر افراد ختنه انجام نداده باشند این احتمال وجود دارد که به این عارضه دچار شوند. زمانی که حلقه‌هایی به دور نوک آلت تناسلی مشاهده کردید به نظر می‌رسد که دچار فیموز که یک نوع بیماری تناسلی محسوب می‌شود، شده است. داشتن فیموز همیشه به معنای بیماری خطرناک و مشکل‌زا نیست و گاهی در افراد به صورت خاموش وجود دارد که تنها با بروز علائم و نشانه‌ها باید آن را درمان کرد.
حال باید بدانیم علائم و نشانه‌های این بیماری چیست؟ هنگامی که ختنه نوزادان پسر به تأخیر می‌افتد تا پیش از 3 سالگی امکان دارد که دچار فیموز شوند. بیشترین آمار بیماری فیموز حدود 90 درصد در کودکان 3 سال و 50 درصد در کودکان 1 ساله دیده شده است. همچنین باید بدانید که در این سنین مشکل جدی ایجاد نکرده و گاهی اوقات امری طبیعی خواهد بود. فیموز در نوجوانان 16 تا 18 سال بسیار کم و حدود 1 درصد را شامل می‌شود.
پسران جوان و نوجوان اگر به هنگام ادرار یا دیگر مواقع مشکلاتی نداشته باشند نیاز به درمان جدی نخواهند داشت. همچنین فیموز بر اثر زخم یا اتفاقات دیگری مانند ایجاد یک زخم ظاهر می‌شود. نکته با اهمیت این است که با بالا رفتن سن، درمان نیز بیشتر و سخت‌تر خواهد شد. علاوه بر این، با دچار شدن یکی از فرزندان پسر در در یک خانواده دلیل نمی‌شود که دیگر پسران نیز دچار فیموز شوند.
دلایل بروز فیموز چیست؟
دلایل بروز فیموز چیست؟
هر چند بیماری فیموز به طور طبیعی ایجاد می‌شود اما علت اصلی آن هنوز هم در برخی افراد نامعلوم است. پوست در قسمت ختنه‌گاه، زمانی که پسران دچار فیموز می‌شوند پیش از آمادگی به سختی جمع شده که این کار خود می‌تواند آسیب‌های جدی به پوست وارد کند. ایجاد زخم‌هایی در قسمت ختنه‌گاه می‌تواند نتیجه جمع شدن پوست باشد. علاوه بر این، عفونت‌های شدید و التهاب سر آلت‌تناسلی یا همان پوست ختنه‌گاه از عوامل دیگری برای بروز فیموز در مردان هستند. التهاب کلاهک آلت‌تناسلی که آن را بالانیت نیز می‌نامند، ممکن است بر اثر عدم توجه به رعایت بهداشت یا عفونت‌های پوستی به وجود بیاید.
اسکلروزوس یکی از انواع عفونت‌هایی است که امکان دارد عفونت آن به التهاب کلاهک آلت تناسلی نیز تبدیل شود. عدم تعادل در تولید هورمون یا پاسخ غیر طبیعی ایمنی می‌توانند به وجود آورنده بیماری پوستی اسکلروزوس باشند. لکه‌های سفید رنگ ایجاد شده روی پوست در قسمت ختنه‌گاه، خارش و زخم شدن پوست از نشانه‌های مبتلا شدن به این عارضه هستند. حال اگر بخواهیم دیگر دلایل بروز فیموز در مردان و پسران بیان کنیم عبارتند از:
- کسانی که به پوست ختنه‌گاه به طور مکرر دست می‌زنند.
- زمانی که پوست ختنه‌گاه دچار عفونت شده باشد.
- کسانی که دستگاه ادراری حساس داشته و مدام دچار عفونت می‌شوند.
- عفونت‌های مقاربتی ایجاد شده
- ترومای پوست ختنه‌گاه
اسکلروزوس، پسوریازیس، لیکن پلان، اگزمای طولانی نمونه‌هایی از بیماری پوستی محسوب می‌شوند.
مناسب ترین زمان برای شناسایی و درمان فیموز
مناسب ترین زمان برای شناسایی و درمان فیموز
همان طور که گفته شد در برخی از پسران تا قبل از 3 سالگی نیازی به مراجعه پزشک و درمان وجود ندارد. بنابراین می‌توانید مدتی صبر کنید تا ببینید متوجه بروز یا عدم بروز مشکل در فرزند خود می‌شوید یا خیر. چنانچه در این مدت خبری از علائم و عوارض نباشد نیازی به متخصص نیست. التهاب و تورم در این مدت اگر شدت یابد یا به هنگام ادرار کردن و نعوظ تداخل یا دیگر مشکلات به وجود بیاید، در این صورت می‌بایست به متخصص مراجعه کرده و معاینه صورت گیرد. همچنین باید علت بروز عفونت‌های پوستی در قسمت کلاهک یا پوست ختنه‌گاه نیز توسط پزشک متخصص مشخص شود. علائم عفونت عبارتند از:
- احساس درد شدید
- خارش
- به وجود آمدن برخی لکه‌های پوستی
- ایجاد تغییراتی در رنگ پوست ختنه‌گاه یا کلاهک آلت‌تناسلی
نشانه های فیموز چیست؟
ناتوانی در عقب کشیدن پوست ختنه‌گاه تا پیش از سن سه سالگی شایع‌ترین نشانه فیموز است. هر چند با گذشت زمان پوست ختنه‌گاه در بیشتر مواقع شروع به شل شدن می‌کند، اما در بعضی از مردان یا پسران این روند بیشتر طول خواهد کشید. همچنین باید در نظر داشته باشید که تا حدود سن 17-18 سالگی پسران باید این توانایی را داشته باشند که پوست ختنه‌گاه خود را با کم‌ترین مشکل به عقب بکشند. متورم شدن پوست ختنه‌گاه ب هنگام ادرار کردن نیز از دیگر نشانه‌های وجود فیموز در افراد به حساب می‌آید. اکنون به دیگر علائم و نشانه‌های به وجود آوردنده فیموز می‌پردازیم:
- داشتن رابطه جنسی دردناک و همراه با سوزش
- داشتن خارش و تحریک
- احساس سوزش هنگام ادرار کردن
- ایجاد زخم‌هایی روی پوست ختنه‌گاه
- ترشحات سفید رنگ، بدبو و به صورت توده‌ای
- برآمدگی‌های ریز حاوی چرک که به بثورات شبیه‌اند.
درمان فیموز چگونه انجام می شود؟
درمان فیموز چگونه انجام می شود؟
برای زمان‌هایی که هیچ‌گونه علائم و عفونتی که سبب بروز فیموز شوند، وجود نداشته باشد؛ این امکان وجود دارد که بر اثر عوامل طبیعی ایجاد شده باشد. بنابراین در این حالت سفت شدن پوست ختنه‌گاه صرفاً برای درمان، چندین راه خواهد داشت. تنها کافی است یک بار فرزند خود را برای چکاپ، بررسی و معاینه فیزیکی به پیش متخصص ببرید. همچنین بروز بیماری بالانیت نیز کافی است تا متوجه وجود فیموز در فرزند پسر خود شوید.
هر چه شدت بیماری بیشتر باشد به احتمال زیاد مشکلات و عقب کشیدن یا به سمت داخل کشیدن پوست ختنه‌گاه دشوارتر خواهد بود. استفاده از پماد موضعی استروئیدی این کمک را می‌کند تا پوست ختنه‌گاه نرم‌تر و عقب کشیدن آن آسان‌تر شود. اگر می‌خواهید از این درمان نتیجه بگیرید به مدت چندین هفته و هر روز دو مرتبه در روز این پماد را به کلاهک و پوست آلت‌تناسلی بزنید و آن را به آرامی ماساژ دهید.
درمان بالانیت یا دیگر عفونت‌های پوستی معمولاً با بررسی قسمتی از پوست در آزمایشگاه‌ها، آغاز شده و به دنبال علت آن آزمایش‌های متعددی را انجام می‌دهند. بنابراین بسته به نوع عفونت، قارچی یا باکتریایی بودن آن‌ها روش‌های درمانی نیز متفاوت می‌شود. عفونت‌های قارچی را عموماً با پمادهای ضد قارچی اما عفونت‌های باکتریایی را با آنتی‌بیوتیک درمان خواهند کرد. پسرانی که دچار عفونت سیستم ادراری یا دیگر عفونت‌ها، بالانیت مکرر و… هستند این احتمال وجود دارد که به فیموز مبتلا شوند.
اگر بیماری جدی‌تر و شدیدتر شود این امکان وجود دارد که نیاز به جراحی و چیزی شبیه ختنه وجود داشته باشد. عمل ختنه به معنای برداشتن تمامی پوست ختنه‌گاه است که اگر نیاز به بخش کمی از این پوست باشد با برخی عمل‌های جراحی امکان‌پذیر است. هر چند ختنه کردن عموماً در زمان نوزادی انجام می‌شود اما این کار در سنین بالاتر نیز انجام می‌گیرد.
آیا فیموز با پارافیموز تفاوتی دارد؟
برای بررسی این سوال چندین مورد را مورد ارزیابی قرار می‌دهیم:
- راه‌های درمانی پارافیموز بسیار مشابه فیموز است. یکی از راه‌هایی که می‌تواند به حرکت و لغزاندن راحت پوست ختنه‌گاه کمک کند، روغن کاری کردن سطح و سر پوست ختنه‌گاه است. لازم به یادآوری است که درمان‌های خانگی را بدون مشورت با پزشک انجام ندهید. هنگام مشورت با پزشک از او بخواهید که دارو و پمادهای بی‌خطر و موضعی را به شما معرفی کند. چنانچه این درمان‌ها به نتیجه نرسد و درد و تغییر رنگ بیشتر شود برای معاینه باید به پزشک مراجعه کرد.
- انجام یک ختنه کامل یا جزئی می‌تواند بخش زیادی از مشکلات مربوط به عدم توانایی در عقب ماندن پوست ختنه‌گاه را برطرف کند. درباره مزایا و معایب انجام ختنه با پزشک مورد نظر صحبت و مشورت کنید. اگر امکان ختنه یا درمان عفونت‌های بیمار وجود نداشته باشد، امکان مبتلا شدن آن به اچ آی وی و بیماری‌های خطرناک دیگر وجود دارد.
- زمانی که پوست ختنه‌گاه جمع شود و قادر به برگشتن به وضعیت قبلی خود نباشد، فرد دچار پارافیموز شده است. وضعیت پارافیموز در اکثر مواقع نیاز به درمان‌های اورژانسی پزشکی داشته و در این حالت جریان خون به انتهای آلت‌تناسلی کاهش پیدا می‌کند.
آیا فیموز با پارافیموز تفاوتی دارد؟
درمان پارافیموز و فیموز با ختنه کردن
همان طور که اشاره شد یکی از راه‌های اصلی برای درمان فیموز و پارافیموز ختنه کردن است. سوال دیگر که وجود دارد این است که چرا از ابتدا این بیماری در فرد ایجاد می‌شود؟ چرا حالتی در فرد ایجاد می‌شود که امکان به عقب کشیدن پوست ختنه‌گاه وجود ندارد؟ بیشتر نوزادان هنگامی که متولد می‌شوند نیازمند ختنه هستند که به مرور زمان و با رسیدن به سنین بلوغ پوست آن‌ها کم کم سفت می‌شود. پارافیموز نیز زمانی اتفاق می‌افتد که از سر آلت‌تناسلی پوست ختنه‌گاه گیر افتاده و امکان به عقب کشیدن آن وجود نداشته باشد. بنابراین فرد در این حالت احساس درد و ناراحتی به همراه تورم در سر آلت‌تناسلی داشته و جریان خون به سمت نوک آلت‌تناسلی بسته می‌شود. درمان فوری این وضعیت ختنه کردن است که در غیر این صورت موجب بنفش شدن یا سیاه شدن سر آلت‌تناسلی خواهد شد.
راه های جلوگیری از مبتلا شدن به فیموز
همواره تعداد قابل توجهی از کسانی که به بیماری فیموز مبتلا می‌شوند، از بین مردان و پسرانی است که ختنه نشده‌اند. بنابراین توصیه اول برای افرادی که مدام مشکلات عفونتی یا دیگر مرض‌ها مانند بالانیت را تجربه می‌کنند، انجام عمل ختنه خواهد شد. همچنین راهکار دیگری که برای مردان ختنه نشده وجود دارد، بالا و به عقب کشیدن پوست ختنه‌گاه و شست‌وشوی آن با آب گرم است. می‌توان از یک صابون ساده و فاقد عطر برای جلوگیری از ایجاد عفونت استفاده کرد.
هر چند دلایل مشخصی از به وجود آمدن فیموز در افراد وجود ندارد اما اساسی‌ترین دلیل آن عفونت‌های شدید است. بنابراین رعایت بهداشت فردی می‌تواند در جلوگیری از مبتلا شدن به این بیماری بسیار حائز اهمیت باشد. تمیز و پاکیزه نگه داشتن آلت تناسلی و شست‌وشوی مداوم آن با آب گرم و مقداری شوینده مناسب در این راه بسیار کمک‌کننده خواهد بود. علاوه بر این که این کار مانع ایجاد عفونت می‌شود، شل نگه داشتن پوست را نیز آسان می‌کند.
نوزادان پسری که به هر دلیل ختنه نشده باشند، پوست ختنه‌گاه به آلت‌تناسلی آن‌ها چسبیده می‌ماند و اجازه به عقب کشیدن را نمی‌دهد. لازم است بدانید که این پوست دائمی نبوده و از سن 2 تا 6 سالگی یا بیشتر، کم کم شروع به جدا شدن خواهد کرد. والدین گرامی به این نکته توجه داشته باشید که نباید پوست اضافی ختنه‌گاه را به زور به سمت عقب بکشید زیرا این کار آسیب زننده و دردناک است.
راه های جلوگیری از مبتلا شدن به فیموز
کلام پایانی…
ختنه‌کردن نوزادان پسر در نوزادی کار بسیار خوبی است که می‌تواند مانع بسیاری از بیماری‌های آینده که مربوط به آلت‌تناسلی هستند، شود. چنانچه این کار انجام نشود عوارض و مشکلات زیادی را به وجود خواهد آورد. بیماری فیموز یکی از شایع‌ترین عارضه‌هایی است که اکثراً به دلیل ختنه نکردن بروز می‌کند. حال باید پرسید که فیموز چیست و درمان آن چگونه است؟ هر چند کارهایی مانند رعایت بهداشت فردی، استفاده از صابون فاقد عطر، شست‌وشوی مداوم با آب ولرم و…. می‌توانند برای جلوگیری از فیموز اثرگذار باشند اما اصلی‌ترین راه جلوگیری، ختنه کردن است. زخم‌هایی روی پوست ختنه‌گاه، خارش، سوزش و درد به هنگام ادرار و… نیز علائم و نشانه‌های فیموز به شمار می‌روند.
ثبت ديدگاه