تشخیص و درمان سرطان آلت تناسلی مردانه

در اروپا در هر صد هزار نفر در سال حدود ۹ تا 21 نفر مبتلا به سرطان آلت تناسلی مردانه می شوند. سرطان ‌زایی با عفونت ویروس پاپیلومای انسانی و التهاب مزمن همراه است. نتایج تحقیقات انجام گرفته نشان می ‌دهد که در ۹۵ درصد موارد سرطان آلت تناسلی ناشی از کارسینومای سلول سنگفرشی است. علاوه بر این التهابات مزمن مقدماتی ناشی از فیموز یا لیکن اسکلروزیس نیز اغلب منجر به سرطان آلت تناسلی می شود.

ختنه کردن خطر ابتلا به سرطان آلت تناسلی را کاهش می دهد. رادیوتراپی موضعی نیز برای درمان این بیماری در صورت تشخیص زودهنگام در مراحل اولیه مفید است. بنابراین می توان گفت سرطان آلت تناسلی در صورت شناخت زودهنگام با درمان مناسب قابل بهبودی است.

معرفی

سرطان آلت تناسلی یک کارسینومای سلول سنگفرشی تهاجمی است که در پوست شافت یا گلنس اتفاق می ‌افتد. در اروپا این سرطان کمتر شایع است، اما در برخی از مناطق آمریکای جنوبی و آفریقا میزان بروز سرطان آلت تناسلی مردانه بسیار زیاد است و با توجه به اینکه این

بیماری عموماً روی عملکرد جنسی آقایان تاثیر منفی می گذارد، درمان آن برای مردان مبتلا، از اهمیت زیادی برخوردار است.

سرطان آلت تناسلی

 متاسفانه عوامل زیادی هم از طرف بیمار و هم از طرف پزشک معالج موجب تاخیر در شناسایی و آغاز درمان این بیماری می شود.

با توجه به اینکه سرطان آلت تناسلی مردانه بیماری نسبتا نادری است که به تازگی شیوع پیدا کرده و بسیاری از پزشکان با روند درمان و کنترل آن آشنایی کافی ندارند، بنابراین تحقیقات گسترده ای در کشورهای مختلف روی شناسایی و روش های درمان این بیماری متمرکز شده است. بیشتر اطلاعات موجود از تحقیقات انجام گرفته در گذشته، به دلیل کمبود داده ها کافی و مفید نیستند.

آسیب‌شناسی و پاتولوژی  سرطان آلت تناسلی

از میان همه انواع سرطان های بدخیم آلت تناسلی، ۹۵ درصد آن ها ناشی از سرطان سلول سنگفرشی هستند و حدود نیمی از آن ها از عفونت ناحیه گلنس یا نواحی داخلی آلت تناسلی نشأت می گیرند.

سایر بیماری های بدخیم مانند ملانوما و سارکوما کمتر در ایجاد سرطان آلت تناسلی نقش دارند.

در ایجاد کارسینوم یا سرطان آلت تناسلی مردانه دو عامل نقش دارد:

 حدود یک سوم موارد با عفونت ویروسی پاپیلومای انسانی مرتبط است. از متداول ترین نوع ویروس پاپیلومای انسانی و تاثیر گذارترین آن ها روی سرطان آلت تناسلی، می توان به انواع ۵۶،۴۵،۳۳،۳۱،۱۸،۱۶،۶۵ اشاره کرد.

دومین عامل، التهاب  مزمن است که همراه با لیکن اسکلروز یا فیموز و یا التهاب مزمن پوست ختنه گاه همراه است.

بنابراین از جمله علائم هشدار دهنده در رابطه با ابتلا به سرطان آلت تناسلی مردانه می ‌توان به فیموز و التهاب مزمن اشاره کرد. ختنه کردن در دوران کودکی تا حد زیادی احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش می‌ دهد.

 سیگار کشیدن یکی از عوامل خطرناک ابتلا به بیماری ‌های نادر مانند سرطان آلت تناسلی است.

اپیدمیولوژی

در اروپا و آمریکای شمالی از هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت، یک نفر مبتلا به سرطان آلت تناسلی مردانه است. در سوئد این میزان حدود دو نفر است.

در آلمان در مجموع ۹۴۰ مورد مبتلا به سرطان آلت تناسلی، ۱۹۵ نفر فوت کردند و میانگین سنی ابتلا به این بیماری، ۷۰ سال گزارش شده است. با این حال ابتلا به سرطان آلت تناسلی در مردان جوان تر، از ۳۰ سالگی شروع می شود.

سرطان آلت تناسلی

در برخی از کشورهای در حال توسعه سرطان آلت تناسلی یک مشکل جدی از نظر بهداشت عمومی است. برای مثال میزان بروز این سرطان در آمریکای مرکزی و جنوبی و مناطقی از آسیا و آفریقا حدود ۶ الی ۸ نفر از هر ۱۰ هزار نفر است.

در اوگاندا ۱ درصد مردان ۷۵ ساله به این بیماری مبتلا هستند. دلیل این امر کمبود مراقبت ‌های بهداشتی و عدم آگاهی از آن ها، عدم رعایت بهداشت، شرکای جنسی متعدد، میزان بالای عفونت های مقاربتی و فیموز گزارش شده است.

علاوه بر این به دلیل وضعیت اقتصادی- اجتماعی نامناسب و سطح پایین تحصیلات و آگاهی مردم، روند تشخیص و درمان بیماری با تأخیر روبرو می شود.

 تشخیص بیماری

بیماران مبتلا به سرطان آلت تناسلی مردانه در ابتدا متوجه تغییراتی در ناحیه گلنس یا پوست ختنه گاه می شوند، اما هیچ دردی را احساس نمی کنند.

در بسیاری از موارد تشخیص سرطان آلت تناسلی با معاینه پزشک اتفاق می ‌افتد. تشخیص زودهنگام شامل مشکوک شدن و نمونه برداری است که روند درمان را سرعت می بخشد.

توصیه می شود حتما برای درمان به یک پزشک قابل اعتماد و متخصص مراجعه کنید تا فرآیند پاتولوژی، درجه بندی و تشخیص مرحله سرطان را به خوبی انجام دهد.

 تشخیص و شناسایی مرحله سرطان جهت برنامه‌ریزی برای درمان امری ضروری است. سرطان آلت تناسلی بدخیم به طور معمول نشانه های بیرونی فراوانی دارد.

سرطان آلت تناسلی

پس از نمونه برداری، تشخیص پاتولوژیکی نمونه باید با دقت زیاد انجام شود و این امر به تخصص ویژه ‌ای نیاز دارد، زیرا تشخیص تفاوت بین سرطان آلت تناسلی مردانه با سایر بیماری های مقاربتی کمی چالش برانگیز است. در صورت تشخیص سرطان آلت تناسلی مردانه بیمار فوراً باید تحت شیمی درمانی قرار بگیرد.

 مدیریت بیماری

کشورهای اروپایی برای مدیریت سرطان آلت تناسلی برنامه‌ های مختلفی طراحی کرده و روی آن تمرکز می کنند. با استفاده از این برنامه ها فاصله بین تشخیص و درمان به طور قابل ‌توجهی کوتاه شده و درصد مرگ و میر به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.

برای مدیریت سرطان آلت تناسلی مردانه لازم است در مرحله اول متناسب با مرحله سرطان، درمان متناسبی در نظر گرفته شود.

درمان متناسب با مرحله‌ بیماری

برای بیمارانی که در مراحل اولیه سرطان آلت تناسلی محدود به پوست ختنه گاه یا گلنس آن ها شناسایی شود، گزینه ‌های درمانی بیشتری در مقایسه با سایرین قابل دسترس است.

بیمار باید تحت مشاوره قرار گرفته و اطلاعات دقیقی نسبت به روند درمان خود به دست بیاورد و سپس بر اساس خواسته های خود بیمار تصمیمات درمانی نهایی گرفته می شود.

سرطان آلت تناسلی

درمان با استفاده از جراحی با این اصل پیروی می شود که هرچه بیشتر اندام را حفظ کرد و تنها بخش های سرطانی را از بین برد. در صورتی که تومورهای سرطانی در ناحیه گلنس تنها محدود به سر آلت باشند، می توان از بدنه محافظت کرد و به همین دلیل برای درمان از شیمی درمانی کانونی یا ایمونوتراپی، لیزر و پرتودرمانی استفاده شده، در نهایت به سراغ عمل های جراحی می روند. کارسینومای درجا در نیمی از موارد با استفاده از ایمونوتراپی موضعی یا شیمی درمانی درمان می شود.

برای جلوگیری از بازگشت تومور استفاده از لیزر کربن دی اکسید یا نئودیوم- یگ و همچنین پرتودرمانی توصیه می شود. پس از برداشتن تومور ها از آن ها نمونه گیری می شود تا نوع خوش‌خیم یا بدخیم آن شناسایی شده ، در ادامه روند درمان با توجه به نوع تومور تصمیماتی گرفته خواهد شد.

امروزه عده ای از پزشکان توصیه می کنند تا حدود دو سانتی متر اطراف تومور در هر بخشی از آلت تناسلی به‌خصوص بدنه آن برداشته شود. اما این امر در گذشته ممنوع بود. زیرا در گذشته اعتقاد بر این بود که بازگشت موضعی تومور زندگی بیمار را تهدید نمی ‌کند و با درمان های متمرکز و محلی مانند شیمی درمانی یا پرتو درمانی قابل درمان است.

اما امروز در نهایت آخرین استراتژی توصیه می‌ کند که حدود یک میلی متر برای تومورهای خوش خیم و ۵ میلی متر برای تومورهای بدخیم از اطراف تومور برداشته شود. تکنیک های مختلفی برای جراحی سرطان آلت تناسلی به کار برده می شود.

 برای مثال جزئی از گلنس برداشته خواهد شد و یا قطع می‌ شود و در ادامه برای دست یابی به زیبایی، از پیوند پوست استفاده خواهد شد. اما توجه داشته باشید گلنس ترمیم شده هیچ اعصابی نخواهد داشت.

توجه داشته باشید در صورتی که تومور خیلی بزرگ باشد ممکن است نیاز به قطع گلنس داشته باشید و در این حالت برای بازسازی باید جراحی پلاستیک انجام دهید و تنها با انجام یک عمل ترمیمی بازگرداندن زیبایی به ناحیه گلنس امکان  پذیر نخواهد بود.

 در برخی مواقع تومورهای گسترده‌ تر به قطع کامل آلت تناسلی مردانه تا محل قرار گیری روی استخوان لگن، نیاز پیدا می کنند. در این صورت دیگر نمی ‌توان آن را ترمیم کرد و تنها باید برای درمان سرطان اقدام نمود.

 نقش پرتو درمانی در سرطان آلت تناسلی

کارسینومای سلول سنگفرشی تومورهای حساس به اشعه هستند. بنابراین در بیشتر مواقع کارسینومای سلول سنگفرشی آلت تناسلی از طریق رادیوتراپی قابل درمان است.

سرطان آلت تناسلی

 با این حال هنوز اطلاعات مورد نیاز درباره حساسیت این قسمت بدن نسبت به اشعه های مختلف مشخص نیست و بنابراین هیچ درمانی با پرتودرمانی انجام نمی شود. از جمله دلایل این امر می ‌توان به این نکته اشاره کرد که با وجودی که پرتو درمانی کل اندام را حفظ می کند و سلول سرطانی مهاجم را از بین می ‌برد اما عوارض جانبی زیادی مانند تنگی مجاری ادرار و یا بی اختیاری ادرار به همراه خواهد داشت.

نقاط لنفاوی منطقه ای

 با توجه به اینکه غدد لنفاوی مستعد تومورهای سرطانی هستند، تقریباً ۲۰ درصد بیماران دارای سرطان، غدد لنفاوی بزرگی پیدا می کنند. با معاینه این غدد لنفاوی پزشک تشخیص می دهد که بیمار احتمالاً مبتلا به سرطان خواهد بود.

 با این حال در بیماران چاق تمایز این امر کمی چالش‌برانگیز است و بنابراین از غدد لنفاوی سونوگرافی گرفته خواهد شد.

در برخی مواقع هم در معاینه فیزیکی نمی‌ توان بزرگ شدن غدد لنفاوی را احساس کرد. متاسفانه در ۲۰ تا ۲۵ درصد موارد این امر اتفاق می ‌افتد و باعث دیر تشخیص دادن سرطان آلت تناسلی مردانه توسط پزشک می شود.

سرطان آلت تناسلی

در این موارد پس از آن که پزشک به غدد لنفاوی مشکوک شد، از گره های لنفاوی با استفاده از یک سری نانو کلوئید نمونه برداری می کند. پس از نمونه برداری، بررسی می شود که آیا غدد لنفاوی سرطانی هستند یا خیر.

تشخیص بزرگ شدن غدد لنفاوی از این جهت حائز اهمیت است که در بیشتر مواقع سرطان آلت تناسلی با بزرگ شدن غدد لنفاوی دو طرف کشاله های ران مشخص می شود.

درمان پیشنهادی برای غدد لنفاوی بزرگ

بهترین روش درمان غدد لنفاوی بزرگ، شیمی درمانی است که در جهت رفع تومور ها خاصیت زیادی دارند عموما ۴ تا ۶ دوره شیمی درمانی برای درمان تومورهای سرطانی مفید واقع می شود.

مدیریت مراحل پیشرفته سرطان آلت تناسلی

در صورتی که تومورها پیشرفت کنند، می توان با استفاده از انجام عمل جراحی یا پرتو درمانی آن را درمان کرد. در بیمارانی که غدد لنفاوی بزرگ دارند، اگر به شیمی درمانی پاسخ دهند می توان امیدوار بود که در دراز مدت به درمان تومورهای سرطانی پاسخ مثبتی بدهند و در درمان موفق باشند.

 اما در بیمارانی که به شیمی درمانی پاسخ مثبت ندهند باید به سراغ روش های دیگری رفت. در ابتدا داروهایی برای این بیماران تجویز می شود که حاوی تاکسان هستند و یا در ادامه به سراغ عمل های جراحی می روند.

سرطان آلت تناسلی

سرطان زایی توسط ویروس پاپیلومای انسانی و واکسیناسیون

با توجه به این که انجام عمل واکسیناسیون ویروس پاپیلومای انسانی تا حد زیادی در دختران موفق بود و سرطان های آلت تناسلی را در آن ها کاهش داد.

احتمال داده می ‌شود که انجام واکسیناسیون ویروس پاپیلومای انسانی در پسران نیز بتواند از پیشرفت موضعی سرطان آلت تناسلی و سرطان ناحیه مقعد جلوگیری کند، اما هنوز روی این مسئله تحقیقات در دست انجام است و هنوز نتیجه کافی به دست نیامده است.

سرطان آلت تناسلی

 نکات نهایی و کلیدی

• کارسینوم سلول سنگفرشی آلت تناسلی مردانه شامل انواع مختلفی از بافت ‌شناسی ها است که برخی از آن ها با ویروس پاپیلومای انسانی در ارتباط هستند و در بیشتر مواقع منجر به تومورهای بدخیم می شود.
• انجام عمل جراحی یکی از روش‌ های مطمئن درمان سرطان آلت تناسلی مردانه است که بر اساس این اصل استوار است که تا آنجا که لازم است تنها تومورهای سرطانی برداشته شود و اندام های حیاتی بدن حفظ شوند.
• برای تشخیص به موقع سرطان آلت تناسلی باید به غدد لنفاوی ملتهب خصوصاً در نواحی کشاله ران توجه داشت.
• غدد لنفاوی ملتهب با کمک شیمی درمانی قابل درمان هستند و حتی می توان از این روش برای درمان سرطان آلت تناسلی نیز استفاده کرد.