در این نوشته می خوانید:
هپاتیت یک نوع بیماری شایع مربوط به کبد است. این ویروس در انواع مختلفی وجود دارد که برخی از آنها به دلایل عفونی و برخی دیگر به‌صورت غیرعفونی به وجود می‌آیند. انجام آزمایش هپاتیت برای تشخیص نوع این بیماری و تعیین روش مناسب برای درمان آن، انجام می‌گیرد. از انواع آزمایش‌های هپاتیت ب می‌توان به آزمایش مولکولی، سونوگرافی کبد و آزمایش خون اشاره کرد. هپاتیت در واقع یک ویروس مضر بوده که در هنگام ورود به بدن از طریق جریان خون، باعث ایجاد التهاب و آسیب رسیدن به کبد میشود. در هنگام مشاهده علائم این بیماری اعم از زرد شدن پوست، ناراحتی کبد یا معده، خستگی زیاد یا خارش پوست بهتر است اقدام به آزمایش هپاتیت B نمایید.
آزمایش بیماری هپاتیت B چیست؟
هپاتیت یک اصطلاح کلامی است که برای بیماری‌های مربوط به کبد مورد استفاده قرار می‌گیرد. بیماری هپاتیت می‌تواند نشان‌دهنده التهاب و تورم کبد یا آسیب رسیدن به کبد باشد. کبد یکی از اندام‌های اصلی بدن است که ورود ویروس هپاتیت به داخل کبد سبب مختل کردن عملکرد آن می‌گردد. این بیماری در دو نوع عفونی و غیرعفونی وجود دارد. هپاتیت عفونی در پنج نوع اصلی طبقه‌بندی میشود. هپاتیت‌های A، B، C، D و E از انواع بیماری هپاتیت در نوع عفونی آن به شمار می‌روند.
آزمایش بیماری هپاتیت B چیست؟
برخی از اوقات ممکن است بغضی از افرادی بنابر دلایلی همچون مصرف الکل، وارد شدن سموم به داخل بدن، مصرف برخی از داروهای خاص یا آلودگی به باکتری، به ویروس هپاتیت مبتلا شوند؛ از این‌رو برای تشخیص این بیماری می‌بایست برای انجام آزمایش هپاتیت اقدام نمایند. بیماری هپاتیت زمانی اتفاق می‌افتد که این ویروس وارد جریان خون بدن شده و به کبد حمله می‌کند. در نتیجه بدن برای محافظت از خون، تولید آنتی بادی را آغاز می‌کند. تولید آنتی بادی سبب التهاب و تورم کبد شده و طولانی شدن التهاب کبد، بروز مشکلات ناخوشایندی را به‌دنبال خواهد داشت.
برخی از علائم بیماری هپاتیت ب
هپاتیت یک بیماری ویروسی برای مختل‌سازی عملکرد کبد است؛ از این‌رو آگاهی از علائم آن می‌تواند از بروز مشکلات جدی برای کبد جلوگیری کند. معمولاً علائم بیماری هپاتیت در انواع آن، مشابه هستند. در صورت مشاهده علائم زیر، حتماً آزمایش هپاتیت را انجام داده تا مانع از تشدید بیماری شوید.
- ادرار تیره
- از دست دادن اشتها
- دل درد
- علائمی مشابه آنفولانزا
- زرد شدن پوست یا چشم
- خستگی بیش از حد معمول
- احساس ناراحتی معده
- درد مفصل
- تب درجه پایین
هدف از انجام آزمایش هپاتیت چیست؟
هدف از انجام آزمایش هپاتیت چیست؟
برای تشخیص هپاتیت تنها آشنایی با علائم آن کافی نیست. آزمایش هپاتیت در راستای اهداف مختلفی انجام می‌گیرد. معمولاً این آزمایش برای تشخیص نوع هپاتیت در انواع عفونی یا غیرعفونی آن انجام میشود. زمانی که به ورود این ویروس به بدن خود مشکوک شده‌اید، می‌بایست برای انجام آزمایش هپاتیت اقدام نمایید. از اهداف انجام آزمایش هپاتیت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- غربالگری هپاتیت ویروسی: غربالگری بدین معناست که آزمایش مورد نظر برای کشف نوع بیماری انجام میشود. هپاتیت یک نوع بیماری است که در انواع مختلفی وجود دارد؛ به همین جهت برای تشخیص نوع بیماری هپاتیت از آزمایش استفاده می‌کنند. اغلب برای تشخیص هپاتیت c یا هپاتیت b از آزمایش‌های غربالگری بهره می‌برند.
- تشخیص علت زمینه‌ای ویروسی: هپاتیت یک اصطلاح کلی برای بیماری‌هایی مانند التهاب کبد یا آسیب رسیدن به کبد به شمار می‌رود. پزشک برای تشخیص سطح بیماری همچون حاد، مزمن یا حتی مسری درخواست آزمایش هپاتیت می‌دهد.
- ارزیابی ایمنی در برابر هپاتیت ویروسی: در برخی از اوقات، آزمایش هپاتیت بعد از بهبود یافتن بیمار نیز انجام می‌گیرد. ممکن است بعد از بهبودی بدن بیمار هنوز به ایمنی کامل نرسیده باشد و بعدها دچار عفونت‌هایی در کبد شود؛ در همین راستا برای آگاهی از ایجاد شدن یا نشدن ایمنی در بدن از این آزمایش استفاده می‌کنند.
- راهنمای درمان هپاتیت: برای تعیین روش درمانی مناسب برای بیماری‌های کبد، از آزمایش هپاتیت استفاده میشود. همچنین، این آزمایش به تشخیص عوارض بیماری نیز کمک می‌کند.
بهترین زمان برای انجام آزمایش هپاتیت
اقدام برای درمان در ابتدای ابتلا به بیماری از تشدید ویروس جلوگیری می‌کند؛ به همین سبب انجام آزمایش هپاتیت در زمان درست باعث پیشگیری از بروز مشکلات و آسیب‌های جدی به کبد میشود. در ابتدای ورود ویروس به بدن، شما تنها با درد و التهاب کبد مواجه خواهید شد؛ اما اگر به آزمایش هپاتیت را انجام ندهید، بیماری روزبه‌روز تشدید شده و در نهایت سبب آسیب رسیدن به کبد و حتی از بین رفتن سلول‌های کبد می‌گردد.
بهترین زمان برای انجام آزمایش هپاتیت
کبد یک عضو اصلی در اندام بدن انسان است و اختلال در عملکرد آن می‌تواند مشکلات بسیاری را به وجود آورد. زمانی که در این عضو از بدن احساس ناراحتی داشته‌اید، بهتر است آزمایش هپاتیت انجام داده و از سلامت ایمنی بدن خود اطمینان یابید. زمانی که علائم بیماری هپاتیت همچون زرد شدن پوست، بی‌اشتهایی، خارش شدید پوست، خستگی زیاد و… را مشاهده کرده‌اید، این بهترین زمان برای انجام آزمایش خواهد بود. آگاهی زودهنگام از این بیماری، سبب می‌گردد تا در زمان مناسب برای درمان آن اقدام نمایید.
انواع بیماری هپاتیت را بشناسید
ویروس هپاتیت در انواع مختلفی وجود دارد که برخی از آنها حاد و مزمن و برخی کوتاه مدت هستند. دلایل بروز این بیماری می‌توانند عفونی یا غیرعفونی باشند. برای تشخیص هپاتیت در ابتدا نیاز است تا از انواع آن اطلاع داشته باشید. انواع هپاتیت به شرح زیر هستند.
- هپاتیت A: یک نوع بیماری حاد و مزمن بوده؛ در نتیجه هپاتیت A عفونی است.
- هپاتیت B: این نوع بیماری بر اثر وجود هپاتیت HCV به وجود می‌آید. هپاتیت B یک ویروس مزمن؛ اما کوتاه مدت است.
- هپاتیت C: هپاتیت C از نوع شایع این نوع بیماری به حساب می‌آید که از طریق ورود ویروس هپاتیت به جریان خون اتفاق می‌افتد. معمولاً این بیماری طولانی مدت است.
- هپاتیت D: هپاتیت D از نوع نادر این بیماری محسوب میشود. اغلب پس از بروز هپاتیت B و تشدید آن، شاهد ابتلا به ویروس هپاتیت نوع D خواهید بود.
- هپاتیت E: معمولاً این نوع هپاتیت از طریق آب آلوده وارد مدفوع و… و سپس بدن میشود و سبب اختلال عملکرد کبد خواهد شد. عمدتاً هپاتیت E در مناطقی مشاهده میشود که توجهی به بهداشت ندارند.
آشنایی با انواع آزمایش هپاتیت
درک علل بیماری برای انتخاب روش درمانی مناسب آن بسیار موثر است. آزمایش هپاتیت در روش‌های مختلفی انجام میشود که هر کدام در راستای اهداف مختلفی انجام می‌گیرند. یک‌سری از آزمایشات برای تشخیص نوع بیماری و برخی دیگر برای تشخیص دقیق وضعیت ایمنی بدن صورت می‌پذیرد. از انواع آزمایشات برای بیماری ویروسی هپاتیت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آزمایش خون: آزمایش خون برای تشخیص اولیه بیماری انجام می‌گیرد. این آزمایش برای تشخیص آنتی ژن‌های سطحی ویروس‌های هپاتیت موثر است. از آزمایش خون برای ارزیابی سطح سیستم ایمنی بدن، اندازه‌گیری سطح پروتئین موجود در کبد، آنزیم‌های موجود در بدن و ارزیابی میزان آنتی بادی تولید شده استفاده میشود.
- روش‌های تشخیصی مولکولی (PCR): از آزمایش‌های مولکولی برای تشخیص نوع بیماری هپاتیت استفاده میشود. معمولاً این نوع آزمایش برای مشخص کردن نوع بیماری در انواع HBV و HCV موثر است. آزمایش مولکولی می‌تواند میزان ویروس موجود در کبد را نشان دهد. اغلب پزشک برای تشخیص سطح بیماری درخواست انجام آزمایش مولکولی را می‌دهد.
- نمونه‌برداری از کبد یا بیوپسی: نمونه‌برداری کبدی برای اندازه‌گیری میزان آسیب کبدی صورت می‌گیرد. در این آزمایش از بافت کبد نمونه‌برداری میشود. معمولاً برای انجام آزمایش بیوپسی از سوزن مخصوصی استفاده می‌کنند و برای انجام آن نیازی به جراحی نیست. پزشک برای تعیین سطح عفونت کبد، میزان آسیب آن و میزان التهاب و تورم کبد، آزمایش بیوپسی یا همان نمونه‌برداری کبد را انجام می‌دهد.
- سونوگرافی: همان‌طور که می‌دانید برای انجام سونوگرافی شکم از امواج اولتراسوند برای ایجاد تصویری از ناحیه شکم استفاده میشود. این آزمایش به پزشک این امکان را می‌دهد تا به‌طور دقیق اندام‌های داخلی بدن بیمار را مورد بررسی قرار دهد. سونوگرافی برای تشخیص مایع شکمی، میزان آسیب به کبد، تغییر در اندازه کبد، ناهنجاری کیسه صفرا و تومورهای کبدی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انواع تست و آزمایش های هپاتیت عفونی
آزمایش هپاتیت در راستای بررسی وضعیت سیستم ایمنی بدن انجام میشود. همان‌طور که بیان گردید هپاتیت‌ها در انواع مختلفی وجود دارند که هر کدام در سطح مختلف حاد و مزمن، کوتاه مدت، طولانی مدت یا مسری هستند. از جمله تست‌های هپاتیت‌های عفونی می‌توان موارد زیر را نام برد.
| نام تست | نوع آزمایش | هدف از انجام تست |
| آزمایش هپاتیت A | خون | آنتی بادی‌های HAV |
| آزمایش هپاتیت B | خون | آنتی بادی‌ها، بررسی آنتی ژن‌ها، بررسی مواد ژنتیکی ویروس HBV |
| آزمایش هپاتیت C | خون | ارزیابی و بررسی آنتی بادی‌های تولید شده در بدن، بررسی ژن‌های ویروس HCV |
| آزمایش هپاتیت D | خون | بررسی آنتی بادی HDV و مواد ژنتیکی |
| آزمایش هپاتیت E | خون | آنتی بادی‌های بدن و موارد ژنتیکی HEV |
انواع تست و آزمایش های هپاتیت عفونی
انواع تست و آزمایش های غیرعفونی
بیماری‌های غیرعفونی هپاتیت، در مواقع با مصرف آب آلوده و ورود ویروس هپاتیت از طریق نوشیدنی و… به بدن اتفاق می‌افتند. این نوع بیماری‌ها با تاثیر طولانی مدت بر سلول‌های کبد باعث ضخیم شدن یا ایجاد زخم روی کبد می‌شوند. هیپاتیت‌های غیرعفونی سبب بروز نارسایی کبد یا سیروز کبدی می‌گردند. اگر به علائم هپاتیت غیرعفونی در بدن خود مشکوک هستید، بهتر است آزمایش‌های زیر را برای تشخیص بیماری انجام دهید.
| نام تست | نوع آزمایش | هدف انجام تست |
| Antinuclear Antibody (ANA) | خون | بررسی اختلال آنتی بادی‌ها در سیستم ایمنی بدن |
| Smooth Muscle Antibody (SMA) | خون | بررسی آنتی بادی‌های موجود در سیستم ایمنی |
| Anti-LKM-1 Antibody | خون | ارزیابی میزان آنتی بادی تولید شده برای ایمنی بدن |
| Antimitochondrial Antibody AMA | خون | بررسی آنتی بادی‌های موجود در کلانژیت صفراوی اولیه، نوعی بیماری کبدی |
سخن پایانی
هپاتیت یک نوع ویروس مضر برای مختل کردن عملکرد کبد است. تشدید این ویروس در بدن و سیستم ایمنی باعث بروز مشکلات بسیاری همچون از بین رفتن سلول‌های کبد، تومورهای کبدی، التهاب و تورم کبد و… میشود. برای پیشگیری از بروز مشکلات جدی برای این عضو بدنی با مشاهده علائم بیماری می‌بایست اقدام به انجام انواع آزمایش هپاتیت نمایید. از انواع آزمایش‌های هپاتیت می‌توان به آزمایش مولکولی، آزمایش خون، بیوپسی یا نمونه‌برداری از کبد و سونوگرافی اشاره کرد. آزمایش هپاتیت در راستای تحقق اهدافی همچون غربالگری هپاتیت ویروسی، راهنمای درمان مناسب برای آن، ارزیابی ایمنی بدن، تشخیص نوع هپاتیت و بررسی میزان ویروس وارد شده در بدن و آنتی بادی‌های تولید شده انجام می‌گیرد.
مطالعه مقالات زیر نیز به شما پیشنهاد میشود:
ثبت ديدگاه